Aglama Mahzun olup Allah korkusundan yahut herhangi bir dert, tasa, acı, ümitsizlik ve bazen sevinçten dolayı gözyaşı dökmek. İncinip, azarlanıp, dövülünce müteessir olarak ağlamak. Yas, matem, yalvarma. Allah'u Teala, "Kur'an'ın müslümanlara okunduğu zaman onların ağlayarak secde ettiklerini ve Kur'an dinlemenin onların derin saygısını artırdığını, kalplerinin titrediğini" ifade buyurmaktadır. (el-İsra, 17/107, el-Hacc, 22/35, Meryem, 19/58) Kafir ve münafıklar için de "...artık kazandıkları işlere karşılık az gülsünler, çok ağlasınlar." buyurur. (et-Tevb 9/8 -82) Kur'an ve Sünnet'e göre, güldüren de ağlatan da Àllah'tır. (en-Necm 53/43) Kur'an'ın icazı karşısında onu dinleyenlerin derileri ürpermektedir. Müslümanlar, Allah korkusundan ağlayarak secde ederler. "Eğer Kur'an bir dağa indirilseydi dağ ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Aglama

Agaç Dünya hayatının vazgeçilmez nimetlerinden biri de ağaçtır. Her insanın, doğumundan ölümüne kadar, hayatının her safhasında ihtiyaç duyduğu, kökünden, yaprağından, kerestesinden, çiçeğinden, dalından, gölgesinden, kokusundan, güzelliğinden faydalandığı ağaçsız bir dünya tasavvur etmek çok zordur. İnsanoğlunun, yüzyıllar boyunca, zaman zaman putlaştırdığı, bazan kesip yok ettiği ağacın Allahü Teala'nın diğer nimetleri gibi bir nimet olduğunu Kur'an-ı Kerim'den öğreniyoruz. Hak Teala şöyle buyuruyor: "Yukarıdan size su indiren odur. Ondan içersiniz; koyunlarınızı otlattığınız bitkiler de onunla biter." (en-Nahl, 16/10) "Allah onunla size ekinler, zeytin ve hurma ağaçları, üzümler ve her türlü ürünü yetiştirir. Düşünen kimseler için bunda ders vardır." (en-Nahl, 16/11) "Hurma ağaçlarının meyvelerinden ve ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Agaç

Afyon Haşhaş bitkisinden elde edilen ve kullanan kişinin aklını perdeleyen, keyif verici olarak kullanılması halinde İslam'ın yasakladığı uyuşturucu ve katı bir madde. Afyon, "Papaver somniferum" adı verilen bir bitkinin "Kelle" tabiri kullanılan baş kısımlarından çizilmek suretiyle elde edilen bir "drog"tur (ilaç yapımında kullanılan bitkisel madde.) Afyon kozası uyuşturucu nitelikte değildir. Kozanın dış kabuğundaki lateks (süt) uyuşturucudur. Bitkideki çiçek ve çentiklerin düşüşünden yaklaşık on gün sonra kapsüller özel bıçaklarla çizilir. Bu çiziklerden çıkan süt ham afyondur. Değişik kokulu ve acıdır. Bu süt pişirilip mayalanır ve işlenmiş afyon olur. Sigara gibi içildiğinde kuvvetli bir koku çıkarır. Baz morfin, eroin, kokain gibi alkaloitler de ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Afyon

Afv Suç, kusur, kabahat, hata ve günahı bağışlamak, yapılan suçtan dolayı cezalandırmamak, suç işleyeni kınamamak. Suçlu veya maznun hakkındaki infazdan, hukukî uygulamadan vazgeçilmesi anlamında bir İslam hukuku ıstılahı. Affetmek, Cenab-ı Allah'ın sıfatlarından biridir. Allah'u Teala kendisine ortak koşma (şirk) suçu dışında kalan diğer suç ve günahları hesap gününde affedebilir. Bu da Cenab-ı Hakk'ın kullarına merhametini ve büyüklüğünü göstermektedir. Günahlarından tevbe eden kulları affetmesi ise daha büyük bir ihtimaldir. "Ey iman edenler, içten gelerek yapılan bir tevbe ile Allah'a tevbe ediniz. Umulur ki, Rabbiniz günah ve kötülüklerinizi örter..." (Tahrîm, 66/8) Cenab-ı Allah bu ayet ile tevbeden sonra affetme ihtimalini göstermiştir. Tevbe ile ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Afv

Afak Ufuklar, gök ile yerin birleşmiş gibi göründüğü yer, kenar, sınır, etraf, dış dünya. Ayrıca Afak, objektif kelimesi karşılığında kullanılan bir terimdir. Kur'an-ı Kerim'de bir yerde geçen afak tabiri "dış dünya" anlamında kullanılmaktadır: "Biz onlara (kudretimize dalalet eden) ayetlerimizi hem afak'ta (dış dünya) hem de enfüslerinde (iç dünyalarında) göstereceğiz. Ta ki onun hakkın ta kendisi olduğu açıkça belli olsun. Rabbinin her şeyi görüp gözetici olması sana yetmez mi? " (Fussilet, 41/53). Bu ayetin tefsiri çeşitli şekillerde yapılmıştır. Afak'ın İslam devletinin ilerde büyük fetihler yapacağına, İslam'ın dünyanın dört bir yanına ulaşacağına işaret olduğu ifade edilmektedir. Ayrıca Süddî ve Mücahid ile Hasan-ı Basrî ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Afak

Adıle Doğru olmak, düzeltmek, eşitlemek anlamlarına gelen bir İslam miras* hukuku terimi. Belirli hisse sahiplerinin (ashabü'l-feraiz) mirastan alacakları payların toplamının ortak paydaya (mahrec) eşit olması halini ifade eder. Paylar toplamının ortak paydadan fazla olması durumunda "avl*" daha az olması durumunda da "red" söz konusudur. Ancak, paylar toplamının ortak paydadan küçük olması halinde mirasçılar arasında asabe*den birisi bulunursa geri kalanı o alacağından yine denklik sağlanarak red söz konusu olmaz. Bu duruma da "adile' denir. Örnek: Ölenin anne, baba ve iki kızı mirasçı olarak kalsa, anne altıda bir, baba altıda bir ve iki kız üçte iki pay alırlar. Paylar toplamı altı ve ortak ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Adıle

Adıl yönetıcı Adalet sahibi, adaletin hükmünü yerine getiren, yönetimin hangi kademesinde olursa olsun, yönetimindekileri adalet sınırları içinde sevk ve idare eden, her türlü hak ve ödevlerini insaf ölçülerine uygun bir tarzda tatbik eden, kısacası; adalet sıfatı ile nitelenmeyi hak eden yönetici. Adil yönetici; Kur'an ve hadîslerde ifade edildiği gibi, kanun karşısında bütün vatandaşların eşit muamele görmesini sağlar. Vatandaşlara farklı muamele etmez. Cenab-ı Allah, Hz. Davud (a.s.)'a şöyle hitab eder: "Ey Davud! Biz seni yeryüzünde halife yaptık. O halde insanlar arasında hak ve adaletle hükmet. Heva ve hevesine uyma, yoksa bu seni, Allah'ın yolundan saptırır. Doğrusu, Allah'ın yolundan sapanlara, hesap gününü unutmalarına ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Adıl Yönetıcı

Adıl Mutlak ve hakiki adalet sahibi. Yegane mutlak adalet sahibi Allah'tır. Allah herkese yaptığının karşılığını verir. Hiç kimseye zulmetmez. "Şüphesiz Allah zerre kadar haksızlık yapmaz. " (en-Nisa, 4/40) insanların kendileri aciz ve noksan oldukları için adaletleri de tam değildir. Ne kadar adaletli olmaya çalışsalar, hakkıyla adalet yapamazlar. Allah ise her türlü acizlik ve noksanlıktan yücedir. O nedenle O'nun adaleti tam ve kamildir. O, mutlak adalet sahibidir. Allah kullarına ve bütün mahlûkata asla zulmetmez. O şöyle buyurur: "Bu azab sizin yaptıklarınızdan dolayıdır. Yoksa Allah kullara asla zulmedici değildir. " (Alu İmran, 3/182). (Ayrıca bk. el-Enfal, 8/51; el-Hacc, 22/10; Fussilet, 41/46; Kaf, 50/29) ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Adıl

Adn cennetı Cennet'in en güzel yerlerinden biri. "Adn" sözlükte yerleşmek, bir yerde iskan etmek anlamına gelir. Adn Cenneti, peygamberlere, sıddîklara, şehidlere mahsus, içinde gözlerin hiç görmediği, insanın hatırından geçmeyen muazzam güzelliklerin bulunduğu muhteşem Cennet'in adıdır. Bu tarif Hz. Peygamber'den rivayet edilen bir hadîse dayanılarak yapılmıştır. Allahü Teala buraya giren kimseleri överek "Sana girecek olanlara ne mutlu!" buyurmuştur. Ayrıca Adn Cenneti'ne Cennet'teki bir şehir veya nehir ismi diyenler de vardır. (ez-Zemahşerî, el-Keşşaf, Beyrut (t.y.) II, 207; el-Beydavî, En varu't- Tenzîl, Mecmefu't- Tefasir III, 157; en-Nesefî, Medarikü'l-Tenzîl; III, 157-8; el-Hazin, Lubabü'tTevîl, III, 157) Bunlardan başka Cennet'in en üst makamı, Cennet'in ortası, birçok kapılı ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Adn Cennetı

Adlıye İnsanlar arasındaki anlaşmazlıklara ve ihtilaflara bakıp, yargı fonksiyonunu yerine getiren devlet organı. Eskiden bu göreve kaza* denirdi. Adalet konusu son derece hassas bir meseledir. Cenab-ı Hakk Kur'an-ı Kerim'de bu hususu şöyle beyan etmektedir: "Allah size emanetleri (kamu görevlerini) ehil (ve erbab)ına vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder. Allah bununla (emaneti ehline vermeyi ve adaletle hükmetmeyi emretmekle) size gerçekten ne güzel öğüt veriyor! Şüphe yok ki Allah(u azimü'ş-şan, sözlerinizi ve hükümlerinizi) hakkıyla işiticidir, (bütün yaptıklarınızı) hakkıyla görücüdür." (en-Nisa, 4/58) Görüldüğü gibi adalet konusu oldukça geniştir. Fakat dikkati çekecek nokta, ayet-i kerîmede Allah adil olmanın şartının emaneti (yani toplumdaki ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Adlıye