Şer 'iye Sicilleri Osmanlı Devletinde mahkemelerde görülen dâvâlarla ilgili muâmelelere yer veren defterler. Mahkeme-i şer 'iye sicilleri, sicillât-ı şer 'iye veya kısaca sicillât da denilmektedir.Selçuklulardan sonra Anadolu 'da güçlü bir siyâsî teşekkül olarak ortaya çıkan ve kısa zamanda büyük bir devlet hâline gelen Osmanlı Beyliğinin kurucusu Osman Gâzi, idâreyi ele alır almaz adâlet işlerine büyük bir titizlikle eğilerek fethettiği şehirlere kâdılar tâyin etti. Böylece Osmanlı adliye teşkilâtı diğer müesseseleriyle birlikte, devletin kuruluşundan îtibâren büyük bir gelişme göstererek 16. yüzyılda en mükemmel şeklini aldı.Osmanlı şer 'î mahkemelerinde, kuruluşundan kapatıldığı 1924 târihine kadar bütün mahkeme kararları mahkemenin yetkisine giren her türlü muâmeleyle resmî ...

Kategori : Genel | Etiket: Şer 'iye Sicilleri

Şerit (bkz. Tenya)

Kategori : Genel | Etiket: Şerit (bkz. Tenya)

Şerîf (bkz. Seyyid)

Kategori : Genel | Etiket: Şerîf (bkz. Seyyid)

Şerbetçiotu (humulus Lupulus) Alm. Hopfen (m), Fr. Houblon (m), İng. Hop. Familyası: Kenevirgiller (cannabinaceae). Türkiye 'de yetiştiği yerler: Kuzey Anadolu, Marmara bölgesi. Ayrıca Bilecik ve havâlisinde ekimi yapılır.Temmuz-eylül ayları arasında yeşilimsi-beyaz renkli çiçekler açan, 2-5 m yüksekliğinde, sarılıcı gövdeli, iki evcikli otsu bir bitki. Bitkinin gövdeleri ince, tırmanıcı, sarılıcı ve üzeri sert tüylerle örtülüdür. Yapraklar karşılıklı, uzun saplı ve yürek şeklindedir. Yaprakların da üst yüzeyleri sert tüylüdür. Erkek çiçekler yeşilimsi sarı renklerde ve bileşik salkım durumunda, dişi çiçeklerse yuvarlak kozalaklar hâlinde toplanmışlardır. Dişi çiçeklerin etrâfında brakte ve brakteol denilen geniş, oval taşıyıcı yapraklar ve bunların üzerinde de salgı tüyleri bulunur. Hâlen ...

Kategori : Genel | Etiket: Şerbetçiotu (humulus Lupulus)

Şem 'ûn Aleyhisselâm İsrâiloğullarına gönderilen peygamberlerden olduğu rivâyet edilen mübârek zât. Şemsûn diye de zikr edilir.Peygamber efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem; " Geçmiş zamanda Şem 'ûn (Şemsûn aleyhisselâm) adlı bir peygamber vardı. Allahü teâlânın rızâsı için bin ay devamlı cihâd edip, silâhını omuzundan çıkarmadı. " buyurdu. Eshâb-ı kirâm; " Keşke bizim ömrümüz de uzun olsaydı da, biz de din uğrunda Allah için cihâd etseydik. " dediler. Bunun üzerine Kadr sûresi nâzil olup; " Size verilen Kadir gecesi, bin aydan daha hayırlıdır (Bu gecenin sevâbı, bin ay cihâd etmenin sevâbından çoktur.) " buyruldu.Îsâ aleyhisselâmla Muhammed aleyhisselâm arasında yaşamış olan Şem 'ûn aleyhisselâm, ...

Kategori : Genel | Etiket: Şem 'ûn Aleyhisselâm

Şemsiye Alm. Schirm (m), Fr. Prapluie (f), parasol (m), İng. Umbrella, parasol. Genellikle su geçirmez kumaştan yağmur ve güneşten korunmak için yapılan siperlik. Bir sapın üzerindeki esnek tellere ince, su geçirmez bir bez gerilerek yapılır. Yüzyıllardan beri çeşitli devletler birbirinden farklı şemsiyeler kullanmışlardır. Bir zamanlar modası bütün dünyâyı saran şemsiyelerin, günümüzde kadın ve erkek için renk renk, boy boy çeşitleri vardır. Önceleri erkekler güneşe karşı beyaz, yağmura karşı siyah renkli olanları kullanırlardı. Kadınlarınki ise renkli desenli kumaşlardan yapılıyordu. Sapları bambu ve gül ağacından yapılan şemsiyelerin sap kısmına sâhibinin adı yazılırdı. Kadın şemsiyelerinin sapları daha uzun olur ve üzerleri değerli taş ve ...

Kategori : Genel | Etiket: Şemsiye

Şemseddîn Sâmi Tanzimat döneminin dil, sözlük ve ansiklopedi çalışmalarıyla tanınan yazarı. 1 Haziran 1850 yılında Yanya 'nın Fraşeri kasabasında doğdu. Babası, bulunduğu bölgenin tımarbeyi Halid Beydir. İlk tahsilini husûsî olarak Fraşeri 'de yapmış, sonra Yanya 'da Zosimeon-Rum Jimnazında okumuştur. Fransız, İtalyan ve eski Yunan dillerini burada öğrenmiştir. Arap ve Acem dillerini de yine Yanya 'da müderris Yakub Efendiden özel ders görerek elde etmiştir.1872 yıllarında İstanbul 'a gelmiş ve Matbuat Kalemine girmiştir. Burada tercüme ve çeviriler yaparken, bir yandan da İbret ve Hadika gazetelerine makâleler yazmıştır. Yine bu arada tesis ettiği Sabah gazetesinde makâleler yazarak ve tiyatro eserleri yayınlayarak matbuat ve edebiyat ...

Kategori : Genel | Etiket: Şemseddîn Sâmi

Şemseddîn Halîlî vakit cetvelleri hazırlayan astronomi âlimi. İsmi, Muhammed bin Muhammed bin Muhammed 'dir. Lakabı Şemseddîn, nisbesi Halîlî 'dir. Hayâtı hakkında kaynaklarda fazla bilgi bulunmamaktadır. Doğum târihi belli olmayıp, 1397 yılında vefât etmiştir.Şemseddîn Halîlî, namaz vakitlerini hesaplamak için yaşadığı devre kadar Avrupa ve İslâm âleminde eşine rastlanmayan cetveller hazırladı. Halîlî adıyla anılan cetvelinde, Şam enlemini esas aldı. Ona dayanarak zamânı, namaz vakitlerini ve kıbleyi tâyin etti. Kıbleyi tâyin ederken enlem ve boylam farklarından faydalanıyordu. Bu matematikî cetvellerle her enlemde kürevî astronomi problemlerini rahatlıkla çözüyordu. Halîlî, dünyânın ekseni etrâfındaki eğimini de 23 derece 21 dakika olarak hesapladı.Dürbünün keşfine kadar astronomi sâhasında gözlem ...

Kategori : Genel | Etiket: Şemseddîn Halîlî

Şemseddîn Günaltay Türk siyâset adamı. Türkiye Cumhûriyeti Hükümetinin onuncu başbakanı. 1883 'te Erzincan Kemâliye 'de doğdu. Babası Müderris İbrâhim Edhem Efendi, annesi Sâliha Hanımdır. Öğrenimini İstanbul 'da tamamladı. Yüksek Muallim Mektebinin fen şûbesinden mezun oldu. Lozan Üniversitesi Tabiat Bölümünde okudu. Özel olarak Arapça ve Farsçayı öğrendi. Medreselerde müderrislik, daha sonra İstanbul ve Ankara üniversitelerinde profesörlük yaptı. 1914 'te Edebiyat Fakültesi Türk Târihi ve İslâm Kavimleri Târihi kürsülerine müderris tâyin edildi. Süleymâniye Medresesinde Dinler Târihi ve Felsefe okuttu. İlâhiyat Fakültesinin kuruluşunda bu fakültenin başına ve İslâm Dîni kürsüsü müderrisliğine getirildi. Derslerinde dinde değişiklik yapılmasının lâzım olduğunu savundu. Eserlerini de bu maksatla yazdı. ...

Kategori : Genel | Etiket: Şemseddîn Günaltay

Şemseddîn Dımaşkî kozmoloji âlimi. İsmi, Muhammed bin İbrâhim bin Ebî Tâlip el-Ensârî es-Sûfî ed-Dımaşkî 'dir. Künyesi Ebû Abdullah, lakabı Şemseddîn 'dir. Muhtemelen 1256 senesinde Şam 'da doğdu. Hayâtının büyük kısmını Şam 'da geçirdi. Şam yakınlarındaki Rebvâ köyünde imâmlık yaptı. Ömrünün sonuna doğru Tabor Dağlarına yakın Safad 'da bulundu ve 1326 senesinde orada vefât etti.Şemseddîn Dımaşkî, Nuhbet-ut-Dehr fî Acâib-il-Berr vel-Bahr adlı eseriyle meşhur oldu. Eser, detaylı bir kozmoloji kitabı olup, Ebü 'l-Fidâ 'nınkine nazaran matematik ve coğrafya bakımından geride olmakla berâber, çok farklı ve daha fazla bilgileri ihtivâ etmektedir. Dokuz kısım ve yetmiş beş bölümdür.Birinci kısım, yeryüzünün şekli ve bununla ilgili eski ...

Kategori : Genel | Etiket: Şemseddîn Dımaşkî