Yüzyıl Savaşları on dört ve on beşinci yüzyıllarda İngiltere ve Fransa krallıkları arasında belirli aralıklarla devam eden savaşlar. Bu iki krallık arasında 12. yüzyıldan sonra, İlk Yüzyıl Savaşı olarak adlandırılan savaş olmuş ve 1259 Paris Antlaşması ile geçici olarak barış sağlanmıştı. Asıl Yüzyıl Savaşları olarak adlandırılan mücâdele 1337-1453 yılları arasında meydana geldi.Paris Antlaşmasından beri Fransa ve İngiltere kralları, Aktinya için devamlı mücâdele hâlindeydiler. Fransa kralı İngiltere kralına tâbiydi. İngiltere Kralı Üçüncü Edvard 'ın annesi, Fransa Kralı Üçüncü Filip (Philippe)in kızıydı. Fransa 'da krallık, 1328 'de Kapetler Hânedanından Valois Hânedanına geçince, Üçüncü Edvard, yeni Fransa Kralı Altıncı Filip 'e vasal olmayı reddedip, ...

Kategori : Genel | Etiket: Yüzyıl Savaşları

Yüzeye Tutunma (adsorbsiyon) Alm. Adsorption, Fr. Adsorption, İng. Adsorption. Katı maddelerin, elektriksel ve kimyâsal özelliklerine göre gazları veya çözünmüş maddeleri yüzeylerine çekerek birkaç molekül kalınlığındaki tabakalar hâlinde tutması olayı. " Adsorbsiyon " veya " yüze tutma " olarak da bilinir. Bütün katı maddelerin, gaz ve sıvı maddeleri yüzeylerinde tutup yapıştırması özelliği mevcuttur. Odun kömürü en yaygın bilinen yüze tutucu maddedir. Adsorbsiyon, katının yüzeyinde meydana gelen özel bir yoğunlaşma olayı olarak düşünülebilir. Tuz eriyiğine batırılan katı bir cisim, eriyikteki tuzun bir kısmını yüzeyine çeker. Fuksin boyası eriyiğine batırılan odun kömürünün, eriyiği renksiz bırakması adsorbsiyona tipik bir misâldir.Bir maddenin adsorbsiyon kâbiliyeti yüzeyinin büyüklüğü ...

Kategori : Genel | Etiket: Yüzeye Tutunma (adsorbsiyon)

Yüzey Gerilimi Alm. Oberflächenspannung, Fr. Tension superficielle, İng. Surface Tension. Sıvıların yüzeylerinin gerilmiş bir zar gibi davranması özelliği. Su damlacığının küresel biçimde olması yüzey gerilimi etkisindendir. Bir sıvının içindeki moleküller çevrelerindeki moleküllerce bütün yönlerde eşit kuvvetle çekilir. Halbuki sıvı yüzeyindeki moleküller sıvının içerisine doğru çekilirken dışarıya doğru çekim kuvveti olmaz. Böylece sıvı yüzeyindeki moleküller sıvının içerisine doğru çekilmiş olurlar. Bunun sonucunda da sıvı yüzeyi gerilmiş esnek bir zar gibi davranır. Bir sıvının birim yüzeyindeki molekülleri uzaklaştırmak için gerekli enerji, yüzey geriliminin birimini verir. Meselâ suyun yüzey gerilimi 0,07275 joule/m2dir. Alkol ve benzen gibi organik maddelerin yüzey gerilimi suyunkinden düşüktür. Cıvanınki ise ...

Kategori : Genel | Etiket: Yüzey Gerilimi

Yüzey Alm. (Ober-) Fläche (f), Fr. Surface (f), İng. Surface. Cisimlerin uzay ile temas eden kısmı. İki boyutludur. Bir insanın, bir ağacın, bir dağın yüzeyi gibi karmaşık olanları olduğu gibi; masanın üstü, top, soba borusu, şeker külahı gibi geometrik olanları da vardır.Analitik geometri, kurallı yüzeylerin genel özelliklerini ve denklemlerini inceler. Diferansiyel geometri ise, yüzeyi nokta nokta inceler.Yüzeyin genel denklemi: Dik koordinat sisteminde bir yüzeyin genel denklemi, üç boyutlu uzayda:F(x,y,z)= 0veyaZ= G (x,y)şeklindedir. Yüzey denklemi polinom şeklinde ise yüzey cebirsel olur. Birinci ve ikinci dereceden polinom şeklinde denkleme sâhip olan yüzeyler, analitik geometrinin temel konularını teşkil eder.Yüzeylerin bir de parametrik denklemleri vardır. ...

Kategori : Genel | Etiket: Yüzey

Yüz Felci Alm. Gesichtslahmung (f), Fr. Paralysie (f) du visage, İng. Paralysis of the face. Merkezi, beyin sapında olan yedinci kafa çiftinin (yüz siniri, fasyal sinir) çeşitli sebeplerle hastalanması neticesinde meydana gelen felç. Fasyal sinir (nervus facialis), orta kulakta oldukça uzun bir yol tâkip eder.Yüz felci umûmîyetle soğuğa mâruz kalmakla ortaya çıkar. Sıcaktan soğuğa çıkmak, hava ceryanına mâruz kalmak gibi sebeplerle yüz siniri, kanal içinde kemik zarının ve sinir kılıfının şişmesi neticesinde sıkışır. Çok ağır zehirli madde ortaya çıkaran (hipertoksik) iltihaplar sırasında bizzat toksinlerin tesiriyle husûle gelen sıvı birikmesi, kapalı kemik kanalı içinde sinirin sıkışmasına ve buna bağlı olarak felcin meydana ...

Kategori : Genel | Etiket: Yüz Felci

Yüz Alm. Gesicht (n), Fr. Fare, figure (f), visage (m), İng. Face. Başın ön kısmında alında saçların bitim yerinde başlayıp, kulak önünden çene altına kadar sınırlanan bölge. Yüzde alın kemiği, göz çukuru kemikleri, üst çene kemiği, alt çene kemiği, elmacık kemikleri ve şakak kemiklerinin bir kısmı yer alır.Yüzün hareket eden uzuvları, alın, göz kapakları, yanaklar, burun uçları, alt çene ve dudaklardır. Alın derisinin hareketi, ince, geniş ve örtülü bir adale ile olur. Aynı zamanda gözleri, yummaya da yardımcı olur. Üst göz kapaklarının hareketiyle gözleri tamâmen yummak mümkündür. Alt göz kapaklarının hareketine ihtiyaç kalmamıştır. Yanaklarda çiğneme işini gören kuvvetli adaleler vardır. Üst ...

Kategori : Genel | Etiket: Yüz

Yivli Minâre Câmii Antalya Kaleiçi semtinde Hamidoğullarından Mehmed Beyin yaptırdığı câmi. Kubbeyle örtülü çok ayaklı câmilerin Anadolu 'daki en eski nümûnesidir. Kitâbesinden Balaban et-Tavaşî adlı bir mîmâr tarafından 1373 yılında inşâ edildiği anlaşılmaktadır. Câmi mihrabının eğik olması, câminin eski bir kilisenin temelleri üzerine yapıldığını gösterir. Yaklaşık 9x15 m boyutlarında, enine dikdörtgen plânlı bir yapı olan câmi, üzeri iki sıra hâlinde dizilmiş altı kubbe ve kuzey-batı ucunda binâyı bütün enince geçen bir beşik tonozla örtülüdür. Çatıyı kubbeler arasında dizili on iki sütun taşır. Kubbelerin üstü kiremitle kapatılmıştır.Câmiye adını veren Yivli Minâre, Türkiye Selçukluları Sultanı Birinci Alâeddîn Keykubâd zamânında (1220-1237) yapılan daha eski ...

Kategori : Genel | Etiket: Yivli Minâre Câmii

Yürüyüş (bkz. Atletizm)

Kategori : Genel | Etiket: Yürüyüş (bkz. Atletizm)

Yirmiyedi Mayıs İhtilâli 27 Mayıs 1960 'ta Demokrat Parti iktidarına karşı yapılan ve bu iktidara son veren askerî ihtilâl.7 Ocak 1946 'da kurulan, 1946 seçimlerinde 62 milletvekilliği kazanarak TBMM 'deki tek parti uygulamasına son veren Demokrat Parti 1950 seçimlerinden büyük bir zaferle çıktı. 393 milletvekili çıkararak, senelerdir milletin inancı ve yaşayışı üzerine baskı uygulayan Cumhûriyet Halk Partisi (CHP) iktidarına son verdi. Türkiye 'nin iç ve dış politikasında önemli adımlar attı. Şehirlerin îmar edilmesi, tarımın makinalaşması, yol, baraj ve modern fabrikaların yapılması, üniversite ve teknik okulların açılması, okullara din derslerinin konulması, ezan yasağının kaldırılarak Arapça aslına uygun olarak okunması gibi birçok hizmetleri ...

Kategori : Genel | Etiket: Yirmiyedi Mayıs İhtilâli

Yirmisekiz Mehmed Çelebi Osmanlı devlet adamlarından. Edirne 'de doğmuş olup, doğum târihi belli değildir. Yeniçeri ocağında Seksoncubaşı iken Peç Seferinde şehit düşen Süleyman Ağanın oğludur.Yeniçeri ocağında yetişti. Yirmi sekizinci ortada hizmet gördüğü için bu isimle anıldı. Çorbacılık ve muhzır ağalığında bulunduktan sonra yeniçeri efendisi oldu. Darphane nâzırlığı ve şıkk-ı sâlis defterdarlığı görevlerinde bulundu. Bu görevlerde gösterdiği başarılar ile kısa zamanda tanındı. Sultan Üçüncü Ahmed Han (1703-1730) zamânında başmuhâsebeci oldu. 1720 yılında bu görevde bulunduğu sırada Fransa 'ya büyükelçi olarak gönderildi. İlk defâ devamlı elçilik görevi ile Fransa 'ya giden Mehmed Çelebi,Paris 'te bir yıl kadar kaldı. Dönüşünde seyâhati sırasında gördüklerini bir ...

Kategori : Genel | Etiket: Yirmisekiz Mehmed Çelebi