Şarap (bkz. İçki, Şıra, Alkolizm)

Kategori : Genel | Etiket: Şarap (bkz. İçki, Şıra, Alkolizm)

Şap Hastalığı sığır, koyun, keçi, domuz, geyik gibi çift tırnaklı hayvanların çok bulaşıcı bir hastalığı. Hayvanlar arasında temas ve mikrop bulaşmış maddelerin yenmesi sûretiyle yayılır. İnsana da yine bu sûretle geçerek ateş, tükrük artması; boğaz derisinde (mukozasında), avuç içi, taban, ayak ve el parmak derilerinde keseciklerin teşekkülüne sebep olur. İnsanlardaki kuluçka süresi 2-18 gündür.Şap hastalığının âmili (ayak ve ağız hastalığı vürüsü) pikarnavirus âilesinin rinovirus cinsinden bir RNA virüsüdür. 10-20 mm büyüklükte ve yuvarlaktır. Dezenfektan maddelere çok dayanıklıdır. Alkalilerle kolay tahrip edilir. Hayvanlardaki hastalık, erken dönemlerde, yâni virüsün kana karıştığı dönemde, ayak ve ağızdaki keseciklerin patlayıp fazla miktarda virüsün saçıldığı zamanlarda çok ...

Kategori : Genel | Etiket: Şap Hastalığı

Şap Alm. Alaun, Fr. Alun, İng. Alum, Potash alum. Çift tuzların çok bilinen bir çeşidi olup, 1+ ve 3+ değerlikli metaller, sülfat kökü ve kristal suyu bulunduran bir bileşik. Genel formülü Me+ M3+ SO4 12H2O şeklindedir. En çok bilineni ve kullanılanı alüminyum şapıdır. Bu şapta alüminyumun yanına potasyum, sodyum, amonyum, sezyum, gümüş, rubidyum ve birçok organik aminler girebilir. Alüminyum şapı 1+ değerlikli metâl sulfatın alüminyum sulfatla birleştirilmesinden elde edilir.K2SO4+ Al2(SO4)2 + 24H2O ® 2KAl(SO4)2.12H2OBu şapa potasyum alüminyum şapı denir.Genel formülünden de anlaşılacağı gibi birçok şap çeşidi mevcuttur. Misâl olarak; demir, krom, mangan, kobalt, titan, vanadyum, toryum, iridyum vs. şapları verilebilir. ...

Kategori : Genel | Etiket: Şap

Şânizâde Atâullah Efendi on dokuzuncu asırda yetişen, müderris ve yazarlardan. İstanbul 'da doğdu. Doğum târihi belli değildir. Asıl adı Mehmed Atâullah 'tır. Babası Şânizâde Hacı Mehmed Efendidir.Nerede ve kimlerden öğrenim gördüğü bilinmeyen Atâullah Efendi, medrese tahsilini tamamladıktan sonra, 1765 'te müderrislik pâyesi aldı. Ordu kâdısı olan babasının yanında uzun süre çalıştı. İstanbul 'a döndükten sonra Eyüp kâdılığına tâyin edildi (1816). 1819 'da Mütercim Âsım 'ın ölümüyle başlayan vak 'anüvislik makâmına getirildi. Bektâşi olduğu ileri sürülerek vak 'anüvislikten azledildi ve Tire 'ye sürüldü. İki ay sonra affedildiyse de müjde getiren habercinin ölüm fermanı getirdiğini sanarak korkudan öldü (1826).Atâullah Efendi; Arapça, Farsça, Fransızca, ...

Kategori : Genel | Etiket: Şânizâde Atâullah Efendi

Şamdan Alm. Leuchter, Kerzenhalter (m), Fr. Chandelier (m), İng. Candlestick. İçine mum dikmek için özel olarak yapılan kab. Mumun aydınlatma aracı olarak kullanıldığı yüzyıllarda şamdanların çeşitli tipleri yapılmıştır. Boyları farklı, yapıldığı mâdenler çeşitlidir. Toprak, fayans, demir, bakır, pirinç ve gümüşten ince işçiliği olan pekçok şamdan örnekleri vardır. Petrolün aydınlatmada kullanılmasıyla şamdanın önemi kalmamış; müze, ibâdethâne, türbe, antikacı dükkanlarında târihî değeri olan eşyâ hâline gelmiştir.Şamdanların kullanılacak maksatlara ve yerlere göre şekilleri farklı olurdu. Elle taşınabilenlere el şamdanı, duvara asılabilenlere duvar şamdanı bir iki metre boyunda olan özellikle câmilerde kullanılanlara Türk şamdanı denirdi. Câmilerde mihrabın iki yanına konan Türk şamdanları çok zarif motiflerle ...

Kategori : Genel | Etiket: Şamdan

Şâmânîlik (şamanizm) Alm. Schamanismus (m), Fr. Chamanisme (m), İng. Shamanism. Asya 'da yayılan bozuk dinlerden birinin adı. Şâmânîler, ilâhî (semâvî) dinlerden hiçbirine inanmayan, yıldızlara, aya, güneşe, heykellere, cinne tapınan kimselerdir. Şâman, bu bozuk inancın en yüksek din adamıdır. Şamanizm inancı Orta ve Doğu Asya 'da yaşayan kavimler arasında yayılmıştır.İnsanlığın ikinci babası olarak kabul edilen Nûh aleyhisselâmın üçüncü oğlu Yâfes, yüzlerce torunlarıyla Asya 'nın ortalarına yerleşti. Orada çoğalarak, doğu Asya 'ya ve o zaman mevcut olan karayollarıyla Okyanus adalarına yayıldılar. Yâfes, evlâtları çoğalınca, onlara reis olmuştu. Bunların hepsi, dedeleri Nûh aleyhisselâmın gösterdiği gibiAllahü teâlâya ibâdet ediyordu. Yâfes, nehirden geçerken boğulunca, Türk ismindeki ...

Kategori : Genel | Etiket: Şâmânîlik (şamanizm)

Şamandıra Alm. Boje, Tonne (f), Fr. Bouée (f), flotteur (m), İng. Buoy, float. Suda yüzme kâbiliyeti olan içi boş cisimler. Kullanılma maksatlarına göre ağaçtan, plastikten, mantardan, demir ve saç levhalardan yapılırlar.Şamandıraların en çok kullanıldığı saha denizciliktir. Limanlarda gemilerin bağlanması için, boğazlarda, nehirlerde ve sığ sularda emniyetli olarak geçiş yapılabilmesi için şamandıralardan istifâde edilir. Denizcilikte kullanılanlar demir ve çelikten silindirik veya davul şeklinde yapılır. Üst taraflarında gemilerin bağlanabilmesi için, altlarında da zincire bağlanabilmesi için tutucu tâbir edilen halkalar mevcuttur. Yükleme ve boşaltma işlemlerinin kesif olduğu bâzı limanlarda düzenli aralıklarla denize bırakılırlar.Şamandıra kullanılması çok eskiden başlamıştır. 19. asra kadar değişik tip ve gâye ...

Kategori : Genel | Etiket: Şamandıra

Şam Suriye 'nin başşehri veya " Dımaşk " şehrinin merkez olarak kabul edildiği Suriye bölgesine verilen ad. Bu bölgenin merkezi olan Dımaşk şehrine " Şam " da denilmektedir. Şehir merkezi Suriye 'nin güneybatı kesiminde yer almaktadır. Akdeniz 'e uzaklığı 96 km, denizden yüksekliği ise 685 metredir. Şam şehrinin kuzeyinde Kâsiyun Dağı, batısında Cebelü 'ş-Şarkî ve Lübnan Dağları vardır. Doğu ve güney tarafları ise çevredeki ovalara açılmaktadır. El-Gûte Vahâsının ortasında yer alan şehre, ortasından geçen Barada Irmağı hayat vermektedir. Irmağın vahasında çeşitli meyveler, sebze, zeytin ve tahıl yetiştirilmektedir. Son yıllardaki şehirleşme şehrin tabiî ve yeşil görünümünü bozmakta, her geçen gün meyve ve ...

Kategori : Genel | Etiket: Şam

Şalter Alm. Schalter (m), Fr. Commutateur (m), İng. Switch. Elektrik devrelerinin aşırı akım ve voltaj sebebiyle hasar görmemesi için ve devrenin normal açılıp kapatılması maksadıyla kullanılan elektrik devre kırıcı eleman.Şalterler bulundukları devrede önceden ayar edildikleri akım değerine ulaşınca devreyi hemen veya gecikmeli olarak açarlar. Şalterlerin devreyi açma özellikleri manyetik veya termik olabilir.Manyetik şalterlerde akım ayar edilen değeri geçince mevcut sargıdan dolayı manyetik kuvvet artarak bir kolu çeker. Bu kol şalterin kilit mekanizmasına etki ederek devreyi açmasına sebep olur. Termik şalterlerde ise bu işlem bir metal termik koruyucudan akım geçmesiyle ısınıp bükülmesi sûretiyle sağlanır. Devredeki arıza giderilince şalter tekrar kurulur.Şalterin termik veya ...

Kategori : Genel | Etiket: Şalter

Şalgam (bkz. Rapistra)

Kategori : Genel | Etiket: Şalgam (bkz. Rapistra)