Defîne Alm . Schatz , Fr . Tresor İng . Treasure . Toprak altına saklanmış mâdeni para , külçe altın , gümüş ve kıymetli eşyâlar . Çeşitli hukuklar , târihi seyr ( gelişim ) içinde yeraltı mâdenleri ve defîne hakkında hükümler koymuştur . Feodal dönemlerde Avrupa ülkelerinde , memleketin tek sâhibi krallardı . Dolayısıyla defîneler de onların olurdu . Bugün de çeşitli Avrupa ülkelerinde defîne bulan , yetkili mercie haber vermek zorundadır . El koyma maksadı olmadığı müddetçe saklanması ağır bir suç sayılmaz . ...

Kategori : Genel | Etiket: Defîne

Def Alm . Tamburin ( n ) , kleine Schelentrommel ( f ) , Fr . Tambourin ( m ) à cymbales , İng . Tambourine with cymbals . Yuvarlak dâire biçimindeki tahta kasnağın , bir veya iki yanına deri geçirilerek yapılan ve parmak hareketiyle çalınan bir müzik âleti . Habeşistan 'ın yüksek dağlarında yetişen hoş kokusu olan bir bitkiye de def ismi verilmektedir . Yapılan kazılardan anlaşıldığına göre def 'in târihi M . Ö . yaşamış Sümer ve Hititlere kadar ulaşmaktadır . Mezopotamya ...

Kategori : Genel | Etiket: Def

Değişen Yıldızlar Alm . Veränderliche Sterne , Fr . Etioiles variable , İng . Veriable stars . Çeşitli sebeplerle parlaklığı zaman zaman azalıp artan yıldızların ortak adı . Eskiden " Kevâkib-i mütehavvil " adıyla bilinirdi . Parlaklığının yanında radyal hız ve spektrel tip gibi fiziksel özelliklerinde de değişiklikler olur . Tespit edilmesi en kolay olan değişim , ışık şiddetindeki değişimdir . Değişimler düzensiz olabildiği gibi , periyodik veya yarı düzenli de olabilir . Değişim peryodu , dakika mertebesinden yıl mertebesine kadar farklılıklar gösterebilir . 30 . ...

Kategori : Genel | Etiket: Değişen Yıldızlar

Değirmen Alm . Mühle ( f ) , Fr . Moulin ( m ) , İng . Mill . Tahılları öğütüp un hâline getiren makina ve faaliyette bulunduğu yer . Taş ocakları , mâden ocakları , mâdeni eşya îmâlâthânelerinde kullanılan çeşitleri vardır . Kahve çekmek için dükkânlarda bulunan büyük ve evlerde kullanılan küçük el değirmenleri de eskiden beri bilinir . Değirmenin çok eski bir mâzisi vardır . Günümüzden yıllarca ( 4-5 bin yıl ) önce rüzgâr vâsıtasıyla işleyen yel değirmenleri olduğunu çeşitli kaynaklar ...

Kategori : Genel | Etiket: Değirmen

Değerlik Alm . Wertigkeit , Fr . Valence , İng . Valency . Herhangi bir elementin atomlarından birinin bağ yapabildiği veya bileşikte yerini alabildiği hidrojen atomu sayısı . Bu târif 19 . yüzyılda yapılmış olmakla birlikte konunun kavranmasında faydalanılabilen bir târiftir . Periyodik sistemin teferruatlı elektron modellerinin geliştirilmesinden sonra değerlik kavramı , elektronik dizilişlere ve atomlar arası kuvvetlere bağlı olarak yeniden geliştirildi . Böylece iyon değerliği , kovelent bağı değerliği ve yükseltgenme sayısı gibi yeni kavramlar gelişti . Değerlik elektronları: Atomun en dış kabuğunda yer alan ve diğer atomlarla kimyâsal ...

Kategori : Genel | Etiket: Değerlik

Dedektör Alm . Dedektor , Fr . Dédecteur , İng . Dedector . Özellikle radyolarda ses kalitesini düzeltmek için kullanılan âlet . Değişik türleri vardır . Kristal dedektör: İlk kristal dedektör , herhangi bir metal sülfür kristaline temas eden metal bir telden ibâretti . Bu tür temaslardaki bir yönlü iletkenliği 1874 'te keşfeden Braun , bu özelliği yine ilk defâ kendisi 1901 'de telsiz alıcısının bir parçasının yapımında kullanmıştır . 1906 'da Amerikalı mühendis Henry H . C . Dunwody , kristal dedektörlerde karbon kullanımının patentini almıştır . ...

Kategori : Genel | Etiket: Dedektör

Dede Ömer Rûşenî Osmanlılar zamânında yetişen evliyânın büyüklerinden . Halvetiyye tarîkatının , Rûşeniyye kolunun kurucusudur . Aydın 'ın Güzelhisâr köyünde doğdu . Doğum târihi bilinmiyor . Şiirlerinde Rûşenî mahlasını kullanırdı . 1487 senesinde Tebrîz 'de , Kur 'ân-ı kerîm okurken vefât etti . İlim tahsili için Bursa 'ya gelerek Yeşil Câmi imâretine yerleşti . Zâhirî ilimleri tahsil ettikten sonra , gönlünde tasavvufa girme arsuzu uyandı . Karaman 'a gitti . Seyyid Yahyâ Şirvânî 'nin kardeşi Alâüddin Ali Aydınî 'nin derslerine devâm etti . Buradan , Bakü 'ye giderek ...

Kategori : Genel | Etiket: Dede Ömer Rûşenî

Dede Korkud on iki , on üç , on dördüncü asırlarda Doğu Anadolu 'ya gelip yerleşmiş olan Oğuz Türkleri arasında anlatılan destan yollu halk hikâyelerini Kitâb-ı Dede Korkud alâ Lisân-ı Tâife-i Oğuzân adlı kitabında toplayan kişi . Dede Korkud 'un hayâtı ve fizikî yapısı hakkında halk arasında ve yazılı kaynaklarda pekçok rivâyetler yer alır . Şimdilik Dede Korkud tarihî bir şahsiyet olmaktan çok , menkıbevî bir Türk atası olarak bilinmektedir . Hayâtına dâir bilgiler , hakîkî İslâmî unsurlarla İslâmiyet öncesi Türk hayâtından gelen bâzı husûsların karışmasından ibârettir . Hikâyelerde Dede Korkud , Dedem ...

Kategori : Genel | Etiket: Dede Korkud

Dede Efendi Türk mûsikîsinin en meşhur bestekârlarından . 1778 'de İstanbul 'da doğdu , 1846 'da Mekke yakınlarındaki Mina 'da vefât etti . Esas adı İsmâil olup , Hammâmîzâde diye de tanınır . Babası Süleymân Ağadır . Dede Efendi aynı zamanda şâir , edip ve hattâttır . Şiirlerinde Türkçeden başka Farsça da kullanmıştır . Tabiatıyla kendi şiirlerini bestesiz bırakmamıştır veya diğer bir deyişle şiirlerini bestelemek için yazmıştır . 1804 yılında 27 yaşındayken çok saydığı şeyhi Ali Nutkî Dede 'yi kaybettiği zaman , pekçok üzüldü . Aynı yıllarda oğlunu da ...

Kategori : Genel | Etiket: Dede Efendi

Deccâl kıyâmete yakın bir zamanda ortaya çıkacağı bildirilen azgın ve zâlim bir kimse . Kıyâmetin büyük alâmetlerindendir . Deccâl kelimesi lügatta " yalancı , hîleci , doğruyu yanlış , yanlışı doğru olarak gösteren , aldatıcı " demektir . Deccâl , Âdem aleyhisselâmdan beri benzeri görülmemiş büyük bir musîbet olarak insanlara musallat olacak herkesin îmânını bozmaya uğraşacak ve kendisine inanmayanlara zarar verecektir . Bâzı hârikulâde haller gösterecek , fakat sonunda büsbütün âciz kalacaktır . Çok memleketleri istilâ edip , ilâh olduğunu söyleyerek insanları aldatacaktır . Dünyâdaki saltanat müddetinin kırk ...

Kategori : Genel | Etiket: Deccâl