Islahat Fermanı Kırım Savaşının son yıllarında Batılıların etkisiyle sadrâzam Âlî Paşa tarafından gayri müslimlere daha fazla hakların verilmesi için hazırlanıp , 1856 'da yayınlanan ferman . Gülhâne Hatt-ı Hümâyûnu gibi , imparatorlukta yapılması kararlaştırılan yeni bir düzenin prensiplerini ve programını içine alır . Bu ferman esas olarak Tanzimât hükümlerini tekrarlayan , onları açıklayan ve genişleten bir fermandır . Kırım Savaşını doğuran olaylar , Osmanlı Devleti içindeki Hıristiyan ahâlinin imtiyazları ( hakları ) meselesine de bağlı olduğundan , barışı düzenleyen PârisKongresinde bu mesele de ele alındı . Nitekim İngiltere , Fransa ve Avusturya ...

Kategori : Genel | Etiket: Islahat Fermanı

Iskat Ve Devir ölen bir kimsenin farz veya vâcib borçlarından kurtarılması ümîdiyle yapılan muâmele . Iskat sözlükte , düşürmek , bir şeyden bir şeyi çıkarmak mânâlarında kullanılır . İslâmiyette ise , bir kimsenin , âkıl ve bâliğ yâni mükellef , yükümlü olduktan sonra üzerine farz ve vâcib olan dînî bir emri , sağlığında , özrü sebebiyle yapamadığı zaman , ölmeden önce vasiyetle veya vârisi tarafından dînin belirttiği bir bedel ödenerek , borcundan kurtarılmasıdır . Bu bedele " sadaka " denir . Borçtan kurtulma iki türlü olur:1 . Vaktinde ...

Kategori : Genel | Etiket: Iskat Ve Devir

Isıtma Alm . Heizung ( f ) , Fr . chauffage ( m ) , İng . heating . Sıcak hale getirme . İnsanların ısınma ihtiyacı , çeşitli ısıtma sistemlerinin ortaya çıkmasına ve gelişmesine yol açmıştır . Önceleri , evlerin dışında ve içinde kurulan ocaklarla ısınılırken daha sonra mâdenî sobalar yaygınlaşmış ve hâlen bu sobalar büyük ölçüde kullanılmaktadır . Bunlardan başka zaman zaman , bir fırın vâsıtasıyla ısıtılan havanın , ısıtılacak odaların duvarlarının etrafından geçirilerek ısınmanın sağlandığı sistemler de kullanılmıştır . Başlangıçta odun yakmak ...

Kategori : Genel | Etiket: Isıtma

Isırgan Otu ( urtica ) Alm . Brennessel ( f ) , Fr . Ortie ( f ) , İng . Nettle . Familyası: Isırganotugiller ( Urticaceae ) . Türkiye 'de yetiştiği yerler: Hemen hemen bütün Anadolu . Mayıs-ağustos ayları arasında çiçek açan , 20-100 cm boyunda , virânelik , yol kenarları ve duvar diplerinde bulunan bir senelik tek evcikli otsu bir bitki . Gövdeleri dik , 4 köşemsi , basit veya tabandan îtibâren dallanmıştır . Üzerinde yakıcı tüyleri bulunur ...

Kategori : Genel | Etiket: Isırgan Otu (urtica)

Isıl İşlem Alm . Wärmebehandlung , Fr . Traitement thermique , İng . Thermik treatment . Katı haldeki bir metal veya alaşıma istenilen bâzı özellikleri kazandırmak amacıyla metalin ısıtıldıktan sonra soğutulması işlemi . Eski çağlarda , bâzı çeliklerin akkor dereceye getirildikten sonra , su veya yağ içine daldırılmak sûretiyle ani soğutma ile sertleştirilebilecekleri biliniyordu . Isıl işlem sırasında malzeme ısıtma , belirli bir sıcaklıkta tutulma ve ardından soğutulma işlemlerinden geçirilir . İşlemin yürütüldüğü ortam da mühimdir , bâzı kimyâsal değişmelere sebep olabilir . Isıl işlem gören malzemenin yapısı yüksek ...

Kategori : Genel | Etiket: Isıl İşlem

Isı Pompası Alm . Wärmepumpe ( f ) , Fr . pompe ( f ) thermique , İng . heat pump . Düşük sıcaklıktaki bir ortamdan ısı çeken ve bunu yüksek sıcaklıktaki bir ortama veren makina . Isı pompası ile soğutma makinasının çalışma prensibi aynıdır . Soğutma makinasında maksat , bir mahallin soğutulması; ısı pompasında maksat ise , bir mahallin ısıtılmasıdır . Isı pompası kışın dışarıdaki soğuk havadan ısı çekerek odaya vermek suretiyle odayı ısıtabileceği gibi , yaz boyunca odadan ısı çekerek dışarı atmak suretiyle odayı ...

Kategori : Genel | Etiket: Isı Pompası

Isı Makinası Alm . Wärmekraftmaschine ( f ) , Fr . Machine de chaleur . İng . Heat machine . Sıcak bir kaynağın enerjisinden aldığı ısının bir kısmını mekanik işe çeviren makina . Isı enerjisinin öneminin anlaşılmasıyla , üzerinde daha geniş çalışmalar yapılarak , ısı enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren buhar makinaları , otomobil motorları gibi " ısı makinaları " ortaya çıkmıştır . Buhar makinalarında ısı kullanılarak su , buhar hâline getirilir . Buharın bir kısım ısısı da sonra mekanik enerjiye çevrilir . Mekanik enerji , makinanın ...

Kategori : Genel | Etiket: Isı Makinası

Isı Değiştirici Alm . Närmaustauscher ( m ) , Fr . Chaurgement de chaleur . İng . Heat Exchanger . Bir cisim veya ortamdan diğer bir ortama ısı nakletmeye yarayan cihaz . Isı değiştiriciler termik ve nükleer santrallerde , gaz türbinlerinde , ısıtma ve soğutmalarda , kimyâ sanâyii ve diğer teknolojilerde yaygın olarak kullanılırlar . Sun 'î uydular ve diğer uzay araçları için özel ısı değiştirici tipleri geliştirilmiştir . Isı değiştiriciler kullanım maksatlarına göre değişik isimler alırlar . Meselâ , kazanlar , buharlaştırıcılar , aşırı ısıtıcılar ...

Kategori : Genel | Etiket: Isı Değiştirici

Isı Aktarımı Alm . Värmeleitung ( f ) , Fr . transformation de chaleur , İng . Heat transfer . Isı enerjisinin bir yerden başka bir yere aktarıldığı çeşitli projelerin ( süreçlerin veya ameliyelerin ) ortak adı . Farklı sıcaklıklardaki iki cisim yanyana geldiği zaman yüksek sıcaklıktaki cisimlerden düşük sıcaklıktaki cisme enerji akışı olur . Cisimler termal dengeye ulaşıncaya ( aynı sıcaklığa gelinceye ) kadar ısı akışı devâm eder . Bu olay ısının bir yerden bir yere transferi veya aktarımı olarak tanımlanır . Isının bir cisimden başka bir cisme ...

Kategori : Genel | Etiket: Isı Aktarımı

Isı Alm . Warme ( f ) , Fr . Chaleur ( f ) , İng . Heat . Sıcaklık farkı sonucunda bir cisimden başka bir cisme aktarılan enerji . Sıcak bir cisme soğuk bir cismin yaklaştırılmasıyla sıcak olan soğurken , soğuk olan ısınır . Bu durum cisimlerin arasında bir ısı akışının olması sonucu ortaya çıkar . Yeterli bir süre geçerse , sonunda iki cismin sıcaklığı eşit olur ve ısı akışı durur . Cisimler faz değişikliğine uğrarken ( Bkz . Faz ) , meselâ sıvı halden buhar ...

Kategori : Genel | Etiket: Isı