ANSİKLOPEDİM.com
Nasrettin Hoca
Nasreddin Hoca 13 . yüzyıl Anadolusu'nda yaşadığına inanılan bir halk bilgesinin adı olup , Türk folklorunun en önemli fıkra kahramanıdır .
Yazıya geçirilmiş ilk Nasrettin Hoca hikâyesi 1480 tarihli Sarı Saltuk'un hayatını anlatan Ebu'l Hayr Rumi'nin Saltuknamesi'de bulunmaktadır . Fatih Sultan Mehmet'in oğlu Cem Sultan'ın şehzadeliği esnasında verdiği talimat üzerine Ebül hayr Rumi tarafından Saltukname yedi senelik bir çalışma sonucunda Türk sözlü geleneğinden toplanarak 1480 yılında tamamlanmış ve kitaplaştırılmıştır . Abdullah Efendi´de başlamış ve tahsilinin sonunda babasının yerine köyünde imamlık yılında vefat ettiği şeklindeki rivayet göz önüne alınırsa , onun , Selçuklular devrinde yaşadığını ve Timur Han ile görüşmediğini dikkate almak gerekir .
Nasreddin Hoca , insanlara doğru yolu gösteren , iyilikleri bildiren , doğruya sevk eden ve kötülüklerden sakındıran bir veli idi . Bu işi yaparken tabiatı icabı kendisine has bir yol tutmuştur . Böylece hakkın anlatılması ve cemiyetteki bozuk yönlerin düzeltilmesi için , meseleyi halkın anlayacağı bir dil ve üslub ile , gayet manidar latifeler halinde kısa ve öz olarak dile getirmiştir . Özhan Öztürk Nasreddin Hoca'nın Moğol işgali altında kıvranan Anadolu halkının çaresiz yazgısının sembolü olduğunu , yazılı basının olmadığı bir dönemde yöneticiler ve kamu düzeninin eleştirisi Hoca'nın ağzından dile getirildiğine [1] Pertev Naili Boratav
Bu latifelerin toplandığı eserlerden biri , Londra´da British Museum´da . Haza Terceme-i Nasreddin Efendi Rahme başlıklı yazma eserdir . Ancak bu eserdeki latifelerin bir kısmı , onun üslubuna ve nükte tekniğine uymamaktadır . Nitekim eserin sonunda bu durum: "İşte Nasreddin Efendinin kibar-ı evliyadan ( Evliyanın Büyüklerinden ) olduğuna şek ve şüphe yoktur . Merhumun bu kıssalardan haberi var , yok böyle yazmışlar . Her kim okuyup tamamında bu merhumun ruhu için bir Fatiha bağışlarsa , Hak sübhane ve teala ol kimsenin ahir ve akıbetini hayr eyleye" şeklinde belirtilmiştir . Ayrıca , Nasreddin Hoca adlı eserde başka nüktelerine yer verilmiştir .
Nasreddin Hoca , fert ve toplumu her yönüyle çok iyi tanımış , insanların aile , komşuluk , dostluk , ticari münasebetlerine ait cemiyette gördüğü aksaklıkları düzeltmek ve onlara nasihat etmek maksadıyla nüktelerle dile getirmiş , onları düşünmeye ve doğruya sevk etmiştir . Sosyologlar ve psikologlar , insanı ve cemiyeti tanıyıp , onların çeşitli yönlerini incelemek için onun latifelerinden çok istifade etmişlerdir . dönemin ünlü kadılarının bile Nasrettin Hocadan yardım ve öğüt aldığı söylenir . Nasreddin Hoca fıkraları , batı dillerine de çevrilmiş ve bu dillerde Hoca hakkında mühim neşriyat yapılmıştır . Bunlar arasında Pierre Mille´in Nasreddin et son epouse adlı kitabı , Edmonde Savussey´in La Litterature Populaire Turque adlı eserindeki Nasreddin Hoca bölümü , Jean Paul Carnier´in Nasreddin Hoca et ses Histoires Turques adlı eserleri zikretmek yerinde olur .
Kategori: Biyografi | Etiket: nasrettin hoca fıkra nasreddin nasretdin
vuhuv.com.tr
Önemli Uyarı
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.