Ankara 'nın Başkent Oluşu
ANKARA' NIN BAŞKENT OLUŞU
İsmet Paşa'ya göre; Ankara'nın hükümet merkezi olması meselesinin , hilafetle bir ilgisi yoktur . Fakat , Ankara hükümet merkezi olunca , hilafet bir bakıma devletimizin dışına atılmış oluyor: "Gerçi biz hilafeti devamlı bir müessese olarak düşünmüyoruz , Fakat Ankara'nın hükümet merkezi olması ve hilafet merkezinin İstanbul'da bulunması , ondan kurtulmak için ayrıca bir temel vasıta olacaktır . "
Teklif edilen Anayasa maddesi gayet kısadır: Türkiye Devletinin makarrı idaresi Ankara şehridir . " Ancak teklif edilen kanun maddesinin gerekçesi , Ankara'nın yeni Türkiye'nin merkezi olması gereğini açıklamaktadır . Gerekçe özetle , yeni Türkiye'nin varlığının , ülkenin kuvvet kaynaklarının gelişmesinin sağlanması , Anadolu'nun merkezinde başkent tesis etmek lüzumunu açıklıyor ve coğrafi ve stratejik durum , iç ve dış güvenlik de bunu gerekli görüyordu .
13 Ekim 1923'te TBMM'de kabul edilen tek maddelik bir yasa ile Ankara , yeni devletin başkenti olmuş ve böylece devlet merkezinin İstanbul olacağı yolundaki çekişmelere son verildiği gibi , Cumhuriyetin ilanı için de bir adım atılmıştır . Bu , aynı zamanda Milli Mücadele'nin başından beri uygulanan Ankara'nın İstanbul'a hakim olacağı esasının bir sonucu idi .
ANKARA'NIN BAŞKENT OLMASI İÇİN TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI'NA VERİLEN ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ TEKLİFİ
Yüksek Başkanlığa ,
Lozan Antlaşması'nın tamamlayıcılarından tahliye protokolünün uygulanması son bulmuş ve baştan başa yabancı işgalinden kurtulan Türkiye'nin fiilen kuruluşu tahakkuk eylemiştir . Milletimizin en değerli beldelerinden İstanbul'umuz , İslamiyet'in hilafet merkezi olma durumunu , İslam alemi içinde tahsisen ve hasren Türk milletinin savunma vasıtalarına emanet edilmiş olarak sonsuza kadar sürdürecektir . Diğer taraftan Türkiye Devleti'nin idare merkezi için Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde karar vermek zamanı gelmiştir .
Bir devletin merkezini tayin için esas olacak düşünce , yeni Türkiye'nin idare merkezinin Anadolu'da ve Ankara şehrinin seçilmesini gerekli kılmaktadır . Söz konusu düşünce; Antlaşma ile Boğazlar için kabul edilen hükümler , yeni Türkiye'nin varlığının esası , memleketin kuvvet kaynakları ve gelişmesini Anadolu'nun merkezinde tesis etmek gereği , coğrafi ve stratejik durumunun müsaadesi çerçevesinde iç ve dış güvenliğin sağlanması hususunda geçmişte edinilmiş tecrübelerle özetlenebilir . Bu düşüncelerin her biri , başlı başına bir önemli gerekçe sayılacak durumdadır .
Devletin idare merkezinin yeni bir şekilde tesis ve gelişmesine bir an önce başlamak iç ve dış tereddütlere son vermek için alttaki kanun maddesinin kabulünü arz ve teklif ederiz .
Kanun maddesi : Türkiye Devleti'nin idare merkezi Ankara şehridir . 9 Ekim 1923
Malatya
:
İsmet İnönü
Çorum
:
Ferit Törümküney
Diyarbakır
:
Zülfü Tiğrel
Ertuğrul ( Bilecik )
:
Dr . Fikret Onuralp
Kütahya
:
Seyfi Aydın
Malatya
:
Hilmi Oytaç
Kastamonu
:
M . Mahir
Erzurum
:
Rüştü
Erzincan
:
Sabit
Sivas
:
Rahmi
Bursa
:
Necati Kurtuluş
Bursa
:
Refet ( Canıtez )
Konya
:
Kazım Hüsnü Bey
İstanbul
:
Ali Rıza Bebe
KarahisarıSahip
:
M . Kamil
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.
vuhuv.com.tr