KUŞ GRİBİ
Kuş gribi nedir?
İnsanlar gibi kanatlı hayvanlar da grip olabilmektedirler . On beş çeşit kuş gribi , diğer adıyla avian virüsü mevcuttur . Kanatlı hayvanlar için ölümcül olan virüs türleri H5 ve H7'dir . Şu an endişe duyulan ve ölümle sonuçlanan virüs türü H5N1'dir . H5N1 tür virüste vakaların tespit edildiği farklı ülkelerde değişik varyasyonlar göstermektedir . Göçmen kuşlar , özellikle yaban ördekleri , virüsün doğal taşıyıcılarıdır; ne var ki kendileri bu virüsü taşımalarına karşın , grip olmamaktadırlar . Evcil kanatlı hayvanlarda , tavuk , hindi vs gibi salgın hastalığa dönüşmektedir . İşte bu salgın tehlikesi , H5N1 virüs türünün Türkiye ve Romanya'da görülmesiyle Avrupa ülkelerini de endişelendirmektedir . Pakistan'daki kümeslerde H7 ve H9 tespit edilmiştir , fakat insanlara bulaşmamıştır .
İnsanlar kuş gribine nasıl yakalanır?
Kuş gribi , çok eskiden beri bilinmektedir , ancak ilk defa 1997 yılında Hong Kong'ta insana geçebildiği tespit edilmiştir . Gribe yakalanmış canlı hayvanlarla temas , virüsün insana bulaşmasına yol açmaktadır . Kuşlar virüsü salyalarında taşımaktadırlar . Salyalar kuruyunca toz haline gelir ve tenefüs edilebilir . Belirtiler diğer gripler gibi ateş , vücut kırgınlığı , boğaz kuruluğu ve öksürüktür . Konjonktiv iltihabı da görülebilir . Vietnam'da görülen vakada virüsün sadece ciğerleri değil , bütün vücudu etkilebileceği tespit edilmiştir . Bu şu anlama da gelmektedir: Bazı ölümlerde şimdiye kadar başka sebep aranırken belki de asıl sebebin kuş gribi olabileceği…
Kuş gribi insandan insana geçer mi?
Geçebileceği yönünde belirtiler vardır , fakat salgın hastalık boyutuna ulaşacak şekilde bir mutasyonu henüz tespit edilmemiştir . Tayland'da bir kız çocuğu annesine bulaştırmış ve ikisi de ölmüştür . Teyzesi de kuş gribine yakalanmasına karşın , hayatta kalmıştır . 2004 yılında da nedeni tespit edilemeyen solunum yetmezliğinden ölen Vietnamlı adamın iki kız kardeşine ölümle sonuçlanan kuş gribi bulaştırdığı tahmin edilmektedir . 1997 Hong Kong vakasındada ispatlanamamasına rağmen , bir doktorun hastasından H5N1 virüsünü kaptığı sanılmaktadır .
Kuş gribi salgını muhtemel mi?
Uzmanlara göre bu mümkün . Ancak , Tayland örneğinde sadece yakınlarına bulaştırmıştır ve daha fazla yayılmamıştır . Ayrıca insandaki grip virüsü ile birleşmemiştir . Uzmanlara göre eğer bir kişi zaten gripse ve kuş gribi virüsüne yakalanırsa bu iki virüsün gen alışverişinde bulunabileceği . Asıl korku burada yatmaktadır . Eğer böyle bir şey gerçekleşirse yeni bir virüsün meydana gelebilecek ve insanlar arasında salgına sebebiyet verme ihtimali yükselecektir . Bir araştırmaya göre 1918 yılındaki salgında da bir avian virüsü sebep olmuştur .
Eğer bu meydana gelirse ne sonuçlar doğurabilir?
Eğer virus insanlar arasında salgın hastalık halini alırsa sonuç felaket olabilir . Tahminlere göre böyle bir durumda bütün dünyada 2-50 milyon insan ölebilir .
Aşısı var mı?
H5N1 virüsüne karşı henüz kesin bir aşısı olmamasına rağmen prototipler üretim aşamasındadır . Fakat Tamiflu gibi antiviral ilaçlar mevcuttur ve belli bir ölçüde etkili olabilmektedir . Vietnam'dan gelen bir haberde ise bir hastada virüs kısmen Tamiflu'ya direnç göstermiştir .
Tavuk eti yemeye devam edebilir miyiz?
Evet . Uzmanlar , kuş gribinin yiyecek kaynaklı bir virus olmadığını ve tavuk yemenin güvenli olduğunu söylüyorlar . Risk altında olanlar , sadece kesim ve etin hazırlanılışında çalışanlardır . Dünya Sağlık Örgütü etlerin 70 derece üstünde pişirilmesini ve yumurtaların pişirilerek yenmesi tavsiye etmektedir .
AVİAN INFLUENZA - KUŞ GRİBİ
Orthomyxovirusler:
Bu grubun tek üyesi influenza virüstür . İnsanlarda ve hayvanlarda hastalık yapan influenza virüsleri ayrıdır . Ancak bazen insan ve tavuk influenza virüslerinin genomlarının birleşmesiyle ortaya çıkan avian influenza virüs insanda kuş gribine neden olabilir .
Orthomyxovirusleri 8 segmentli RNA genomu içermektedir ve bu sayede yeniden sıralanma ( reassortment ) sonucu genomda çok sık rekombinasyonlar oluşmasına neden olur . Bu rekombinasyonlar da hemaglutinin ve nöraminidase proteinlerinin değişmesiyle dolayısıyla yeni antijenik tiplerin ortaya çıkmasına neden olur .
Avian İnfluenza virusu:
Avian Influenza virüsü yüzey proteinlerine göre alt tiplere ayrılırlar . 16 tane Hemaglutinin ve 9 tane Noraminidase proteini vardır . Hemaglutinin virüsün hücreye sialik asit ve noraminidaz reseptorleri aracılığıyla tutunup içeri girmesinde rol alır . Noraminidaz ise bir sialik asidazdır ve asıl etkisi virüsün enfekte hücreden dışarı atılmasını sağlamaktır . Bu proteinlerin aralarındaki kombinasyonlar subtiplerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır .
Antijen kayması ( Antigenic Shift )
Antijen kayması durumunda virüsün antijenik yapısı tamamen değişir . Bu durum pandemilere neden olur .
Antijen sapması ( Antigen Drift )
Antijen sapması durumunda virüsün antijenik yapısında küçük değişiklikler olur bu durum epidemilere neden olur .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
vuhuv.com.tr